دلیل تخریب رگهای خونی در دیابت کشف شد

محققین دانشکده ی پزشکی واشنگتن موفق به کشف مکانیسم کلیدی تخریب رگهای خونی در افراد مبتلا به دیابت شدند.

مشکلات عروق خونی شایعترین عارضه ی بیماری دیابت است. تقریباً 26 میلیون نفر در آمریکا به بیماری دیابت مبتلا هستند که با عوارضی مانند حملات قلبی، سکته ی مغزی، از دست دادن بینایی و قطع اعضاء به دلیل عوارض عروقی دیابت روبرو هستند.

نتایج این تحقیق در مجله ی (2011,Feb) Biological Chemistry به چاپ رسید. در این مطالعه محققین نشان دادند که تخریب رگهای خونی در موش های دیابتی از طریق دو آنزیم به نامهای FAS یا Fatty acid synthase و NOS یا  nitric oxide synthase که با سلولهای جدار رگ خونی اندرکٌنش می کنند، اتفاق می افتد.

پرفسور Xiaochao Wei  می گوید: ما قبلاً می دانستیم که دیابت سبب نقصی در سلولهای اندوتلیال جدار رگهای خونی می شود. همچنین در افراد مبتلا به دیابت مقدار آنزیم FAS بسیار کم است اما برای اولین بار ما توانستیم این اطلاعات را به هم ربط دهیم.

پرفسور Wei با دستکاری ژنتیکی موشها توانست سلولهای تمام بافت ها بجز سلولهای اندوتلیال جدار رگها را مجبور به ساختن آنزیم FAS کند. در این موش ها که بنام FASTie mice خوانده می شوند دقیقاً مشکلات عروقی نظیر آنچه در حیوانات دیابتی دیده می شود، اتفاق می افتد.

دکتر Semenkovich (پرفسور سل بیولوژی و فیزیولوژی و رئیس بخش تحقیقات غدد ومتابولیسم و چربی) می گوید: در این تحقیقات مشخص گردید که تأثیر عدم وجود آنزیم FAS در سلولهای اندوتلیال جدار رگها درست همانند کمبود این آنزیم به دلیل فقدان انسولین یا مقاومت به انسولین است.

دکتر Wei و دکتر Semenkovich با مقایسه ی موشها FASTie با موشهای سالم و همچنین با موشهای دیابتی مشخص کردند که موشهایی که آنزیم FAS را در سلولهای اندوتلیال جدار رگهای خونی ندارند و همچنین موشهایی که مقدار کمی FAS دارند قادر به ساختن ماده ای که می تواند آنزیم نیتریک اکسید سنتاز را در سلولهای اندوتلیال رگهای خونی به دام اندازد، نیستند. دکتر Semenkovich می گوید: ما سالهاست می دانیم که برای اینکه آنزیم NOS اثر خود را اعمال کند باید در غشاء رگهای خونی لنگر اندازد، دکتر Wei کشف کرد که آنزیم FAS مسئول ساختن نوعی لیپید (چربی) است که به آنزیم NOS متصل می شود و به این آنزیم اجازه می دهد که به درون غشاء سلولی قلاب بیاندازد و سلولهای طبیعی وسالم رگ خونی را بوجود آورد. در موشهای FASTie، رگهای خونی نشت دارند و در برخی موارد زمانی که رگهای خونی جراحت می یابند، موشها قادر به تولید  و رشد رگهای خونی جدید نیستند.

مکانیزم واقعی که سبب اتصال NOS به سلولهای اندوتلیال می شود پالمتوایلشین(palmitoylation) نامیده می شود . بدون FAS، در موشهایی که دستکاری ژنتیکی شده اند پالمیتوایلیشن NOS از دست می رود و  قادر به تعدیل عملکرد NOS نیست بنابراین با غشاء سلولهای اندوتلیال واکنش می دهد و در نتیجه مشکلاتی در رگهای خونی ایجاد می کند. رگهای خونی حیواناتی که آنزیم سنتاز اسید چرب (FAS ) را ندارند اما دارای آنزیم NOS طبیعی در سلولهای اندوتلیال هستند، دچار نشت است. در موش ها استعداد ابتلاء به عفونت های بعدی زیاد است و آنها قادر به تعمیر قسمت های آسیب دیده نیستند . این درست همان چیزی است که در افراد مبتلا به دیابت اتفاق می افتد. در مجموعه ای از آزمایشات ، محققین با متوقف کردن جریان خون در پای یک موش طبیعی و یک موش FASTie مشاهده نمودند که در حیوان سالم تشکیل مجدد رگهای خونی بدون درنگ انجام می شود اما در موش FASTie که آنزیم FAS را ندارند رگهای خونی تولید نمی شود.محققین راه بسیار طولانی در مسیر تحقیقاتی از حیوانات تا انسان پیش رو دارند . بنابراین قدم بعدی بررسی سلولهای اندوتلیال رگهای خونی در انسان است واینکه این مکانیزم در آنجا چگونه است؟

دکتر Wei معتقد است: " بر اساس یافته های این تحقیق در آینده  اگرما بتوانیم بوسیله ی دارو یا آنزیم دیگری سبب فعال کردن آنزیم FAS شویم، بخصوص اگر این کار در رگهای خونی  انجام شود، نتایج درمانی خوبی را برای بیماران مبتلا به دیابت بهمراه خواهد داشت".

 دکتر Wei می گوید: ما همچنین می توانیم پالمتیوایلیشن آنزیم NOS را که در دیابت دچار اختلال می شود به تصویر بکشیم و چنانچه ما بتوانیم راهی برای تحریک پالمتیوایلیشن آنزیم NOS بیابیم، حتی اگر این راه مستقل از فعالیت آنزیم FAS باشد، احتمالاً در آینده می توانیم درمانی برای عوارض عروقی دیابت بیابیم.

 این اختلالات عروقی هم در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 که فاقد انسولین هستند وهم در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که مقاوم به انسولین هستند، اتقاق می افتد. بنابراین در غیاب انسولین ویا مقاومت به انسولین نقص در مقدار آنزیم FAS ایجاد می شود و اتفاقات بعد از آن منجر به عوارض عروقی می گردد.

منبع: www. Sciencedaily.com